ĐI CHỢ MÙA DỊCH
Hôm qua dc phường hổ trợ 1tr, tôi mới lật đật đổi bình gas Xám giá 370k. Mua thùng mì tôm 110k, thùng phở 160k, kí đường 25k, chục trứng gà 35k. Rồi mua thùng beer Larue 230k “giải khát” (chứ mua Tiger thì 2 tờ 500k không có đủ).
Rồi về tám với vợ sao mà “1 chiệu” anh đi mua còn thiếu tùm lum thứ em dặn. Nào là nước mắm, dầu ăn, bột nêm… Vợ thuận tay phải nên não trái nhảy số nhanh: mọi thứ đều tăng giá 20-25% anh à. Tôi đứng hình 5 giây, bản chất con mọt sách nổi lên, xin chia sẽ lý do tăng giá và hệ luỵ kinh tế do giãn cách kéo dài như sau:
LÝ DO TĂNG GIÁ
Quy luật cầu – giá: cầu tăng giá tăng, cầu tăng khách quan do điểm bán giảm, nguồn cung giảm do ko sx, vận chuyển dc, cầu tăng chủ quan do tâm lý trích trử hàng, do đầu nậu găm hàng cố tình tăng.
ĐƯỜNG CONG PHILLIPS
Theo “đường cong Phillips” thì thất nghiệp tăng thì lạm phát giảm và ngược lại. Tuy nhiên, do dịch bệnh kéo dài, nhà nước ban hành giãn cách nên thất nghiệp tăng. Nhưng trong bối cảnh hiện nay thì đường cong Phillips có vẻ không đúng, khi thất nghiệp tăng đồng thời lạm phát cũng đang tăng, khi các mặt hàng thiết yếu đang lên vèo vèo.
Đường cong Phillips
LẠM PHÁT LÀ GÌ?
Bánh mì cách đây 10 năm 10k, cách đây 5 năm, 15k, cách đây 2 năm, 20k, qua dịch này 25k. Tạm hình dung cách đây 10 năm với 10k bạn ăn được 1 ổ bánh mì, còn bây giờ với 10k bạn ăn chỉ dc 1/2 ổ. Tương tự như vậy, trước dịch 120k bạn ăn dc 10 lạng thịt heo, thì bây giờ còn 8 lạng (sao tôi ko nói 1 kí vì đôi khi mua kí về nhà cân lại còn 8 lạng bởi cân điêu). Tóm lại, lạm phát làm cho đồng tiền bị mất giá.
HỆ LUỴ KINH TẾ
MỎ NEO GIÁ MỚI được nhà bán hàng quăng vào đầu người tiêu dùng thành công, bằng các lý do hết sức khách quan, không sản được, không vận chuyển được, bán ế mà ngân hàng vẫn ko giảm lãi, tiền mặt bằng vẫn bình bình phải trả… Dần dần người tiêu dùng chấp nhận giá mới cao hơn. Đặt biệt hàng hoá thiết yếu tăng giá thì các sp – dv khác ăn theo sẽ tăng như nhà trọ, đi lại, bất động sản, học hành…
Tuy nhiên, lạm phát tạm thời do ảnh hưởng giãn cách, tôi gọi là LẠM PHÁT ẢO, vì có thể nó sẽ quay lại mức giá cũ trong môi trường lý tưởng.
LẠM PHÁT THẬT
Còn nếu, nhà nước “bất lực trong điều hành giá” thì hệ luỵ là gì? Nếu công nhân lúc trước dịch, lương tháng 10tr, họ đã vừa đủ dùng cho cả tháng, thì bây giờ tối thiểu họ cần 12tr (tôi tạm lấy mốc 20% nha).
Như vậy nếu cty không đáp ứng lương đủ sốn, sẽ không tuyển được người. Buộc phải tăng lương, tăng lương đồng nghĩa với tăng chi phí sản xuất, dẫn đến tăng giá thành. Khi giá thành tăng thì việc tăng giá bán trong dịch sẽ “không chiến tự nhiên thành”. Vì giá sản xuẩt tăng thì không cách nào kéo giá bán giảm được. Từ đây LẠM PHÁT THẬT chính thức xuất hiện…
Cuối cùng, càng kéo dài giãn cách xã hội càng kéo ngắn con đường lạm phát từ ảo đến thật, mà lạm phát thì nền kinh tế sẽ dồn vào bất động sản, vàng… sẽ đe doạ nền kinh tế sản xuất không thể tiếp cận được nguồn vốn rẻ, nên nhớ kinh tế sx góp phần giải quyết công ăn việc làm rất lớn, góp phần an sinh xã hội…
Đỗ Thanh Tịnh – CEO Nội thất Tứ Hưng| 19/08/2021
PS1: Bài viết theo trình độ cá nhân, có sai sót hay sai khái niệm mong các cao nhân chỉ giáo thêm, thật lòng mong nhận thị phạm!
PS2: Tham khảo sách Cách nền kimh tế vận hành chương Đường cong Philiips
