Công ty cổ phần là gì?
Công ty cổ phần là một thể chế kinh doanh, một loại hình doanh nghiệp hình thành, tồn tại và phát triển bởi sự góp vốn của nhiều cổ đông. Trong công ty cổ phần, số vốn điều lệ của công ty được chia nhỏ thành các phần bằng nhau gọi là cổ phần. Các cá nhân hay tổ chức sở hữu cổ phần được gọi là cổ đông.
Công ty cổ phần đại chúng là gì?
Công ty CP đại chúng: được hiểu là Công ty cổ phần có quy mô và độ phổ biến “đủ lớn” để đạt được tính “đại chúng”, “đủ lớn” ở đây được hiểu trên 2 khía cạnh vốn điều lệ thực góp và số lượng cổ đông. Theo quy định của Luật ở Việt Nam thì: Có vốn điều lệ thực góp ít nhất là 10 tỷ đồng. Và ít nhất 100 cổ đông.
Công ty CP đại chúng, theo quy định của Luật Chứng khoán thì trong vòng 90 ngày kể từ ngày trở thành Công ty CP đại chúng thì Công ty cổ phần đó phải nộp hồ sơ để báo cáo Ủy ban Chứng khoán biết và quản lý. Như vậy các Công ty đại chúng sẽ do Ủy ban Chứng khoán quản lý, còn các Công ty cổ phần khác còn lại chưa đạt được tính “đại chúng” vẫn sẽ do Sở kế hoạch Đầu tư các Tỉnh, Thành phố quản lý.
Công ty đại chúng thì phải tuân thủ đúng nguyên tắc thực hiện đăng ký, lưu ký Chứng khoán tập trung tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam VSD theo quy định (Ngay sau khi được Ủy ban Chứng khoán chấp thuận là Công ty CP Đại chúng). Công ty CP đại chúng nào cũng sẽ có mã chứng khoán riêng để có sự quản lý chung của Nhà nước, tránh hiện tượng giao dịch “khống” dễ dẫn đến lừa đảo như ngày xưa qua các Hợp đồng chuyển nhượng nhiều khi là viết tay với nhau – khi còn tồn tại thị trường tự do không có sự quản lý của nhà nước (Gọi tắt là Thị trường OTC)
Còn công ty cổ phần thì việc chuyển nhượng theo hình thức trực tiếp – 02 bên mua bán chỉ việc viết Giấy mua bán (Hoặc Hợp đồng theo mẫu) có sự xác nhận của Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần và sau đó phải đăng ký lại Giấy phép kinh doanh mới do có sự xáo trộn cổ đông với Sở kế hoạch đầu tư (Khá phức tạp).
Còn công ty CP đại chúng thì các nhà đầu tư dễ chuyển nhượng mua bán hơn, họ chỉ cần mở tài khoản tại các Công ty Chứng khoán, sau đó qua sự trung gian của các Công ty Chứng khoán thì mọi hoạt động thanh toán giao dịch tiền – chứng khoán sẽ được thực hiện thông qua tổng đầu mối là Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam VSD – một đơn vị của Nhà nước, qua đó giúp bảo đảm và không tốn thời gian.
Có mấy loại công ty cp đại chúng
Công ty đại chúng chia làm 2 loại: Công ty CP Đại chúng chưa niêm yết, Công ty CP Đại chúng niêm yết trên các sàn HOSE, HNX. Muốn được ủy ban chứng khoán nhà nước duyệt niêm yết giao dịch trên sàn đòi hỏi phải đạt các điều kiện sau:
Tóm tắt các điều kiện niêm yết trên HOSE: 1. vốn điều lệ thực góp tại thời >= 120 tỷ đồng theo sổ kế toán điểm đăng ký, 2. số năm hoạt động dưới hình >= 2 năm thức ctcp 3. tỷ lệ lnst/vcsh >=5% (ROE) năm gần nhất 02 năm liền trước có lãi; không nợ quá hạn trên 01 năm không có lỗ luỹ kế tính 4. hoạt động kinh đến năm đăng ký niêm yết; tuân thủ các doanh quy định của pháp luật về kế toán báo cáo tài chính; các khoản nợ đối với thành viên hđqt, 5. công khai bks, bgđ, cđ lớn và những ng liên quan >=300 cổ đông (ko phải là cđ lớn) nắm 6. yêu cầu về cổ giữ ít nhất 20% số cp có quyền biểu đông quyết cổ đông là thành viên hđqt, bks, bgđ, ktt cam kết giữ 100% cp nắm 7. yêu cầu về giữ ít nhất 6 tháng kể từ ngày niêm yết và nắm giữ cp 50% trong 06 tháng tiếp theo (không tính số cổ phiếu thuộc sở hữu nhà nước do các cá nhân trên đại diện nắm giữ) 8. hồ sơ đầy đủ và hợp lệ.
Tóm tắt các điều kiện niêm yết trên HNX: 1. vốn điều lệ thực góp tại thời >=30 tỷ đồng, 2. số năm hoạt động dưới hình >=1 năm. 3. tỷ lệ lnst/vcsh >=5% không nợ quá hạn trên 01 năm không có lỗ luỹ kế tính đến năm đăng ký niêm yết; tuân thủ các quy định của pháp luật về kế toán báo cáo tài chính; không quy định >=100 cổ đông (k phải cđ lớn) nắm giữ ít nhất 15% số cp có quyền biểu quyết. tương tự HOSE hồ sơ đầy đủ và hợp lệ.
Tuy nhiên, nếu không đủ điều kiện niêm yết trên 2 sàn HOSE và HNX thì công ty đại chúng có thể niêm yết cổ phiếu trên sàn UPCOM. Điều kiện lên sàn UPCOM: 1. Là chứng khoán của công ty đại chúng theo quy định tại Điều 25 Luật Chứng khoán chưa niêm yết hoặc đã bị huỷ niêm yết tại TT/Sở GDCK. Chứng khoán đã lưu ký tại Trung tâm Lưu ký chứng khoán (TTLK). Được một CTCK là thành viên hệ thống đăng ký giao dịch do TTGDCK cam kết hỗ trợ…
Anh em nào thấy chưa đủ thông tin hay bị sai , comment để Tịnh sửa nhé, thanks!
ĐỖ THANH TỊNH (tổng hợp từ nguồn internet)
